منشا زعفران
منشا زعفران

مطابق برخی مستندات تاریخی و بعضی شواهد واژگانی ، بسیاری نام و نشان های جغرافیایی و فرهنگی , زعفران منشاء از دامنه های زاگرس دارد . و رویشگاه طبیعی و اولیه آن دامنه های نواحی کرمانشاه , همدان , تویسرکان بروجرد و نهاوند بوده  و دامنه پراکنش آن تا نواحی اراک , قم , گلپایگان و رویدشت اصفهان گسترش داشته است. نام پارسی کهن آن ((کَرکَم)) از نام گویشی متداول در بین مردمان مستقر در نواحی مزبور اخذ شده است . مطابق پاره ای مستندات نام زعفران خودروی در نواحی همدان ((کَرکَمیَس)) بوده , که ابن فقیه همدانی در قرن سوم هجری از آن سخن گفته و در منابع بعدی در وجه ((کرکیماس))به عنوان نام پارسی زعفران از آن یاد شده ,و گونه خودروی آن در نواحی الوند (( کَرکَمیَس)) تا قرن 11 هجری مصطلح بوده که در برخی از منابع لغت فارسی , چون برهان قاطع در وجه ((کَرکَمیَسه)) ثبت شده است.همان که امروز با نام ((جوقاسم))در نواحی اراک و گلپایگان شهرت دارد.